Yalnızca yetişkinlere değil, aynı zamanda genç nesillere de nüfuz eden şiddetli bir obezite salgınının ortasındayız. Büyüyen bu sorunun altında yatan birçok farklı neden var. Bunun bir nedeninin de stres olduğunu biliyor muydunuz? Yetişkinlerin %38’i stres nedeniyle sağlıksız yiyeceklere yönelirken, bu yetişkinlerin %33’ü ise bu yiyeceklerin stres yönetimine iyi geldiğini ve stresi azaltmaya yardımcı olduğunu düşünüyor.
Bazı çalışmalar, stresli bireylerin kilo alımı ve obezite ile sonuçlanabilecek yüksek kalorili ve yüksek yağlı atıştırmalık yiyeceklerin tüketimini artırma eğiliminde olduğunu göstermiştir. Bunun temel nedeni ise stres altında salınan hormonlar ile ilişkilidir. Aslında bakıldığında hormonların yarattığı besin seçiminden ziyade, içinde bulunduğumuz ruhsal durumun kendisi de tek başına kilo almamız için yeterli bir nedendir.
Stres Altında Salınan Hormanlar Besin Seçiminizi Nasıl Etkiliyor?
Sınav, mülakat veya iş stresi gibi kısa zamanlı stres durumlarıyla karşı karşıya kalıyoruz çoğu zaman. Kısa vadede yaşanan stres, iştahın azalmasına neden olabilir. Stres durumunda salgılanan hormonlardan Adrenalin, stres durumlarında kanda hızla artar, kan şekerinde yükselmeye neden olur. Kan şekerindeki artış, besin alımında azalmayı beraberinde getirir. Ancak stres devam ederse, bu farklı bir döngüye dönüşür. Böbreküstü bezleri kortizol adı verilen başka bir hormon salgılar ve kortizol, adrenaline kıyasla iştahı artırır ve bununla beraber yemek yemeği alışkanlık haline getirmeyi doğurur. Bu stresli durumun yönetimi için hızlı yakıt olarak gördüğümüz (çikolata, cips, kraker, asitli içecekler, dondurma vb.) besinleri tercih edebiliriz.
Tabiki sadece stresin kilo artışı üzerindeki tek sorumlusu beslenmedeki yanlışlıklar değildir. Aynı zamanda stresli ve depresyonda olan bireyler daha çok uyuma, daha az hareket, daha fazla alkol tüketimi gibi eğilimlerinin de arttığı bilinmektedir.
Stresiniz Vücut Şeklinizi Değiştirebilir
Strese yanıt olarak artan kortizol seviyelerine sahip sağlıklı bireyler, stres yaşamayan bireylere kıyasla daha yüksek stres hormonları ve daha yüksek bel çevresine sahip oldukları gözlemlenmiştir. Yüksek düzeyde insülin ve yüksek kortizol seviyeleri bel çevresinde yağ birikiminine neden olurken, şişmanlık başta olmak üzere birçok hastalığı da beraberinde getirir.
Peki Stres İle Nasıl Mücadele Edilir?
Stres hormonlarını sakinleştirirken, aynı zamanda enerjinizi yüksek tutan, besin değeri ihtiyaçlarınızın tümünü karşılayan besinler seçmek; stres yönetiminde büyük fayda sağlayacaktır. O kadar çok besin var ki, stres yönetiminde etkinliği kanıtlanmıştır. Işte bunlardan birkaçı;
- Su; Stresinizi azaltmanın hızlı ve basit bir yolunu mu arıyorsunuz? Bir bardak su doldurun ve bir yudum alın. Vücudumuz susuz kaldığında kortizol hormonunun kanda seviyesinin arttığı ve bu da stresin vücutta artışına neden olabileceği bilinmektedir. Yeterli miktarda su içmek stres hormon seviyenizi azaltmaz fakat etkinliğini önemli ölçüde azaltabilir.
- Sıcak İçecekler; sakin hissetmenizi sağlayacak ve bu duygularınızı harekete geçirecektir. Bu içeceklerden biri yeşil çaydır. Çünkü içeriğindeki flavonoidler ve düşük miktarda bulunan kafein, beyin sağlığını destekler niteliktedir. Aynı zamanda papatya çayının da kendimizi iyi hissetmemizi sağlayan serotonin ve dopamin (mutluluk hormonları) sentezinin üretimini arttırarak endişeyi azaltacağı bildirilmiştir.
- Avokado; İçerisinde barındırdığı C vitamini, B6 vitamini, potasyum,lif ve omega-3 yağ asitleri ile, stres yönetiminde iyi bir seçim olacaktır. Bu esansiyel yağ asitlerinin, stresi ve kaygıyı azalttığı, konsantrasyonu arttırdığı ve iyi bir ruh halini sağladığı bildirilmiştir.
- Tam Tahıllar; Cips, kurabiye, kraker gibi rafine karbonhidratlar ihtihaplanma, stres ve depresyon seviyelerini ve kan basıncını arttırarak kalbi zorlayabilir. Ve günün ilerleyen saatlerinde tekrar yemek yemenize yol açabilir. Kompleks karbonhidrat içeriği yüksek olan besinler, daha yavaş sindirilir ve kan şekerinizi dengede tutar. Yulaf, kinoa, kepekli ekmek, kahverengi pirinç seçenekleriniz arasında olabilir.
Daha bir çok besin sayılabilir fakat tek başına beslenme yeterli olmayacaktır.
Hayatınıza mutlaka egzersizi, meditasyonu ve toplu yapılacak sosyal etkinlikleri de dahil etmeyi unutmayın!